16–18 Oct 2025
Wrocław
Europe/Warsaw timezone

CREDO-Maze; promieniowanie kosmiczne w każdej szkole

Not scheduled
20m
Wydział Fizyki i Astronomii (Wrocław)

Wydział Fizyki i Astronomii

Wrocław

pl. M. Borna 9, 50-204 Wrocław
Komunikat

Speaker

Tadeusz Wibig (Uniwersytet Łódzki)

Description

Projekt CREDO-Maze „Kosmos widziany z Łodzi” wystartował już trzy lata temu. Uzyskaliśmy wtedy niezbędne finansowanie ze środków budżetu Państwa i mogliśmy zacząć serio myśleć o tym, jak fizycznie wprowadzić fizykę z najwyższej półki pod strzechy polskich szkół. Żeby nie być źle zrozumianym, nie całą współczesną fizykę i nie ze wszystkimi jej wspaniałymi osiągnięciami. Może niezgodnie z romantycznym przesłaniem Wieszcza postanowiliśmy mierzyć zamiary podług sił. A nasze siły to przede wszystkim wiedza i myśl no i odrobina rzeczywistości finansowej.
Jeśli rozejrzeć się wokół zauważymy wszędzie obecność fizyki. Fizyki prostej, jak równia pochyła gdybyśmy chcieli zbudować jakąś piramidę, czy dźwignia, gdybyśmy za Archimedesem i starszym o dwa tysiące lat międzynarodowym przesłaniem Eugène Pottiera chcieli ruszyć z posad bryłę świata, ale też fizyki relatywistycznej Einsteina, astrofizyki wybuchających gwiazd i fizyki cząstek elementarnych, które nieustannie przychodzą do nas z Kosmosu. I jeśli posłużyć się wiedzą można znaleźć w tym pozornym chaosie temat pasjonujący, godny uwagi, intrygujący i wbrew pozorom całkiem dostępny. Myśl posłużyła nam by ubrać ideę w konkrety i tak oto narodziła się idea projektu, który nazwaliśmy CREDO-Maze.
Idea ta to skonstruowanie urządzenia mającego za zadanie łapać i rejestrować cząstki elementarne dostarczane nam przez odległe i nie do końca poznane źródła promieniowania kosmicznego. Nie jest to coś, czego by nikt przed nami nie próbował, od połowy ubiegłego wieku naukowcy z największych uczelni i instytutów na całym świecie próbują rozwikłać skomplikowane zagadki pochodzenia i propagacji cząstek o niewyobrażalnie wielkich energiach, przy których to, co dzieje się w CERNie pod Genewą, to bardzo mały pikuś (Pikuś?). Świat wydaje na to (i słusznie!) miliony, miliardy euro/dolarów i ktoś mógłby spytać się, jak my tu i teraz możemy się z nim mierzyć, a nawet choćby porównywać. Oczywiście, że nie możemy. Ale możemy ponownie odwołać się do naszego rozumu, obudzić nasze myśli i znaleźć sposób na zrobienie czegoś ciekawego właśnie tu i teraz, a konkretnie w Twojej szkole, w Waszych szkołach.
Oczywiście nie da się zrobić wiele, jeśli poza wiedzą i myślą nie zainwestuje się jakiejś ilości pieniędzy. I tą właśnie rzeczywistość finansową udało się pozyskać trzy lata temu, aby zbudować sprawdzić i potem rozdawać Wam sprzęt naukowy potencjalnie dający Wam i nam poszukiwań niespodziewanego. Chcemy budować to, co jakiś czas temu naukowcy z Krakowa nazwali Cosmic Ray Extremely Disributed Obserwatory (CREDO), co w wolnym tłumaczeniu oznacza globalne obserwatorium promieniowania kosmicznego. Zaczynamy od Polski, ale to dopiero pierwszy krok.

Słowa kluczowe fizyka dla ambitnych

Author

Tadeusz Wibig (Uniwersytet Łódzki)

Presentation materials

There are no materials yet.